Ακόμα θυμάμαι τη στιγμή που εκείνο το ζεστό απόγευμα του Σεπτεμβρίου του 1983 έμπαινα για πρώτη φορά στο ανοικτό γήπεδο μπάσκετ της λέσχης του Ολυμπιακού στο Πασαλιμάνι. Ήμουν μόλις 5 χρονών και ακόμα θυμάμαι τα μούτρα του πατέρα μου, παλιάς δόξας του «φονέα των γιγάντων» , να πηγαίνει τον γιό του σε γήπεδο μπάσκετ. Βλέπεις ήμουν 2-3 κεφάλια ψηλότερος από τα υπόλοιπα παιδάκια, χμμμ, ε και λίγο πιο δυνατός, εεεε και λίγο πιο ατσούμπαλος για να παίξω ποδόσφαιρο. Και κάπου εκεί αρχίζουν όλα.
Απέναντι μου ένας κύριος με κόκκινη κολλητή φόρμα, σφυρίχτρα, γκρίζα μαλλιά και καμιά 10αρια πιτσιρικάδες. Βρισκόμουν δίπλα σε ένα από τα ιερά τοτέμ του ελληνικού μπάσκετ, τον Αλέκο τον Σπανουδάκη. Που να ήξερα σε αυτή την μικρή ηλικία ποιος ήταν αυτός ο ευγενικός κύριος που μόλις με είδε με ρώτησε: -Σου αρέσει το μπάσκετ; -Ναι, απάντησα δειλά-δειλά -Ωραία, θα σε μάθουμε να σουτάρεις. Μόνο αν σουτάρεις σωστά και η σπυριάρα γράφει στο μπακλαβαδωτό θα παίξεις για πολλά χρόνια μπάσκετ. Η φράση του αυτή δε σημάδεψε μόνο την μπασκετική μου καριέρα αλλά ολόκληρη τη ζωή μου και έγινε τρόπος σκέψης. Η ζωή είναι σαν τα σουτ ή το κάνεις και άμα μπει μπήκε ή δεν το κάνεις και μένεις στον αν και στο ίσως. Τι να κάνουμε υπάρχουν και νίκες και ήττες ΚΑΙ ΣΤΗ ΖΩΗ. Σουτ είπα;
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΕΣΤΟΡΑΣ ΚΟΜΜΑΤΟΣ Προκαταβολικά αναφέρω ότι δεν γνωρίζω τον εν λόγω αθλητή προσωπικά, παρά μόνο ως αντίπαλος σε παλαιότερες συναντήσεις μας, προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Έχω σταματήσει λοιπόν το μπάσκετ 2 χρόνια και ομολογώ ότι δεν μπορώ να δω ούτε στην τηλεόραση μάτς παραπάνω από 2-3 λεπτά. Με πιάνουν τα νεύρα μου, σιχτιριάζω, βρίζω, μου τη δίνει δεν αντέχω να βλέπω. Απόγευμα Σαββάτου λοιπόν, βυθισμένος στον καναπέ του σπιτιού μου και έπαιζα με το τηλεκοντρόλ. Μαρούσι-Ολυμπιακός. Οι πρωτοκλασάτοι παίκτες του δαφνοστεφανωμένου απέναντι σε μια ομάδα πιτσιρικάδων και κάποιων περίεργων ξένων με 500 τατουάζ στο κάθε χέρι. Στις βολές ο Νέστωρ Κόμματος. Καταπονημένος, ασθμαίνοντας με δυσκολία και ξεφυσώντας για να βγάλει την κούραση από μέσα του, με τον ιδρώτα να τρέχει ποτάμια πάνω του. Το μάτι μου πέφτει στα στατιστικά. 30 πόντους με φοβερά ποσοστά και ο εκφωνητής αναφέρει ότι και εναντίον του Παναθηναϊκού έκανε τα ίδια πράγματα. Ένα χαμόγελο έσκασε ασυναίσθητα και μετά άρχισαν τα μπινελίκια. Μα καλά αυτοί οι ειδήμονες-σοφοί των δύο γιγάντων του ελληνικού μπάσκετ πως ποτέ δεν κατάφεραν να εντάξουν στο δυναμικό τους έναν παίκτη που όπου και να πήγε έγραφε 30άρες σε κάθε παιχνίδι; Μα καλά οι εκλέκτορες της εθνικής ποτέ δεν είδαν ένα παλικάρι, που και με το πόδι να την κλωτσήσει θα μπει γκόλ; Και όλοι αυτοί οι προπονητές δεν έχουν δει ότι ένα τυπάκι, ο θεός να τον κάνει γυμνασμένο, όχι πολύ ψηλό τους κάνει εδώ και χρόνια πλάκα; Μα τι λέω ο άνθρωπος δεν έχει «μακριά χέρια» όπως κάποιοι άλλοι θαύματα της φύσεως, ξέχασα. Α ναι και δεν έχει φουσκωμένα χέρια σαν τους περισσότερους αστέρες του Ευρωπαϊκου μπάσκετ και του NBA.Μάλλον θα είναι φυσιολογικός άνθρωπος. Ε δεν θα είχε και κανέναν «χεταίο» σπόρτκάστερ να εξυμνεί την κάθε του ενέργεια και να τον συγκρίνει με τον ανυπέρβλητο Νίκο Γκάλη. Αν αυτό κύριοι δεν είναι ύβρις, τότε τι είναι;
Και τέλος πάντων ας πει κάποιος σε αυτούς τους κυρίους ότι φέρουν και αυτοί μεγάλη ευθύνη με την πολυλογία τους που το τηλεοπτικό προϊόν του μπάσκετ δεν είναι πλέον ελκυστικό. Τι την ενδιαφέρει την Κυρα Κατίνα που θα κάτσει το βράδυ της Πέμπτης την ώρα που θα καθαρίζει φασολάκια να μάθει για τις κάλτσες που φόραγε η συννυφάδα του αδερφού του τάδε ακριβοπληρωμένου αστέρα τον Μαη του ’68 και πως θα καταλάβει τι σημαίνει split out; Split out είπα; Ας τους πει κάποιος ότι δεν υπάρχει όρος στο μπάσκετ split out, αλλά σκέτο split. Δεν έχει κανένας παίκτης μακριά χέρια, δεν μπορούν τα μπράτσα να φουσκώνουν μόνα τους μόνο με γυμναστική-βάρη και πολύ προπόνηση και εν κατακλείδι δεν έχει κανένας υπερφυσικές δυνατότητες. Σε αντίθετη περίπτωση η συνεχόμενη εκθείαση συγκεκριμένων αθλητών αγγίζει τα όρια της προπαγάνδας-μανατζερισμόυ.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ «ΚΥΡΙΕ ΜΑΚΗ ΔΕΝ ΜΕ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΥΠΝΟΣ» Στην τελευταία μου χρονιά ως αθλητής σε μικρή κατηγορία έπαιξα 30 παιχνίδια κανονικής περιόδου, 4 κυπέλλου, καμιά 20αριά φιλικά και καθημερινή δίωρη προπόνηση, σύν βάρη 2 φορές την εβδομάδα και βέβαια πρέπει να προσθέσω ότι δούλευα για να βγάλω τα προς το ζήν. Αποτέλεσμα αυτού τον Μάιο ήμουν έτοιμος να πάω στο νοσοκομείο για ολικό service, δίσκο, πλατό, μπουζί και αντλία καυσίμων. Θα παρακαλούσα να μας εξηγήσει κάποιος πως οι αστέρες του NBA παίζουν καμιά 130αρα παιχνίδια την χρονιά σε κατάσταση full speed-τρέχουν ασταμάτητα επί 48 λεπτά τουλάχιστον, ταξιδεύουν ανα 3 ημέρες από την μια άκρη της Αμερικής στην άλλη και κάνουν τουλάχιστον 5 ώρες την ημέρα προπόνηση και βάρη; Ας μας εξηγήσει επιτέλους κάποιος ιατρός πώς οι πρωτοκλασάτοι παίκτες της Euroleaugue παίζουν και αυτοί ένα μεγάλο αριθμό παιχνιδιών σε πολύ υψηλό επίπεδο και σε αυτά πρέπει να προστεθούν και οι συμμετοχές στις Εθνικές ομάδες. Ας μας εξηγήσει κάποιος ειδικός τέλος πάντων πως το μπράτσο του καλύτερου αντικειμενικά Αμερικανού παίκτη του πρωταθλητή Ευρώπης ή του νεοφερμένου 4αριού του Ολυμπιακού είναι μεγαλύτερο από τον τετρακέφαλο ενός απλού αθλητή και μοιάζει το σώμα τους με γνωστό ήρωα παιδικού κόμικς; Το «κύριε Μάκη δεν με παίρνει ο ύπνος» μάλλον ακούστηκε στα αυτιά μας ως μια απλή διαπίστωση του κοινού μυστικού. Στην τελική ας πούνε επιτέλους «κύριοι, ας μην κρυβόμαστε, πάρτε ότι θέλετε, πιείτε ότι θέλετε για να ξέρει και ο κόσμος τι βλέπει». Είναι απλά αστείο στους Ολυμπιακούς αγώνες η πολυδιαφημισμένη dream team να απειλεί ότι δεν θα κατέβει αν περάσουν οι παίκτες από αντιντόπινγκ κοντρόλ. Πόσο μακριά από αυτό που πρεσβεύει για όλους μας ο αθλητισμός.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Αλήθεια πότε κάποιος ασχολήθηκε σοβαρά με τις μικρές κατηγορίες; Ποιος ασχολήθηκε με τα προβλήματα των παικτών και των μικρότερων ομάδων; Που πήγαν ιστορικές ομάδες όπως ο Θρίαμβος, ο Αστέρας Εξαρχείων, ο Sporting, ο Άγιος Σώστης, ο Τυφώνας, ο Αθηναϊκός, η Εστία Φιλίας, ο Χαραυγιακός, ο Αίολος Ταύρου, ο Πορφύρας, ο ΑΝΟΓ, ο Έσπερος,το Παλαιό Φάληρο, ο Ιωνικός Φιλαδελφείας και αμέτρητες άλλες που αν κάτσω να τις θυμηθώ θα πρέπει να γράψω καμία 10αριά σελίδες; Το όνομα τους ήταν συνυφασμένο με τις μπασκετομάνες περιοχές και παρήγαγαν τοπικούς ήρωες. Ποιος ασχολήθηκε με τους αθλητές που δεν πληρώνονται ποτέ ούτε τα λιγοστά οδοιπορικά που τους έχουν υποσχεθεί; Ποιος ασχολήθηκε με τους αθλητές που είχαν την ατυχία να τραυματιστούν όντας παίκτες μικρής ομάδας; Ρώτησε κανείς ποιος πλήρωσε τις 10 χιλιάδες ευρώ για τις εγχειρήσεις που έκανα όταν τραυματίστηκα; Ρώτησε κανείς για το ποιος πλήρωσε τον δικηγόρο για να πάρω τα λεφτά μου ύστερα από τις 6 δίκες και αγώνα 4 χρόνων εναντίον σωματείου που -ω, τι θαύμα!- προφασίστηκε στο δικαστήριο για να αποφύγει την αμοιβή μου ότι δεν έπαιζα εκεί αμφισβητώντας φύλλα αγώνος, εφημερίδες, ομολογίες συναθλητών μου; Ρώτησε κανείς συμπαίκτη μου πώς είναι να αγωνίζεσαι σε ομάδα της συμπρωτεύουσας και να μην έχεις να πληρώσεις ούτε το ηλεκτρικό σου; Ρώτησε κανείς πως είναι να σου λένε 24 Δεκεμβρίου δεν υπάρχουν λεφτά και όποιος θέλει παίζει τζάμπα από δω και πέρα όντας ήδη 4 μήνες απλήρωτος και (τι να κάνεις) μαζεύεις τους υπολοίπους και πας ρεφενέ με ένα αμάξι να παίξεις από την Αθήνα στην Δράμα; Γνωρίζει κανείς από όλους αυτούς τους υπευθύνους πως είναι να παίζεις στο ντέρμπι της Ηπείρου και να τρως σφαλιάρες από την στιγμή που μπαίνεις στο γήπεδο και φτυσίματα την ώρα που πας να κάνεις το άουτ από το low post; Ή μήπως έχει ιδέα πως είναι να παίζεις στο ανοικτό της Νισύρου και να σου έρχεται πέτρα από την προκάτ κερκίδα την ώρα που φεύγεις στον αιφνιδιασμό για να βάλεις το νικητήριο καλάθι; Ρώτησε κανείς την γνώμη αυτών που σπάνε τα πόδια τους σε γήπεδα καρμανιόλες με λακκούβες χωρίς θέρμανση και φωτισμό; Και τελικά ποιος διορίζει κάτι απίθανους τύπους και τους δίνει μια σφυρίχτρα προκειμένου να βγάλουν τα απωθημένα τους που δεν έπαιξαν ποτέ μπάσκετ; Αλήθεια έχετε δει πότε διαιτητή ψηλό ή πρώην μπασκετμπολίστα να γίνεται κοράκι; Εκτός από εξετάσεις γνώσεων μπάσκετ θα έπρεπε ίσως να τους περνάνε μάλλον και από ψυχολογικά τεστ.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΒΙΤΡΙΝΑ 2004 Ολόκληρος ο ελληνικός αθλητισμός όπως και η ελληνική οικονομία-κοινωνία-πολιτισμός κλπ. βασίστηκε επί σειρά ετών στην προσπάθεια για την μεγάλη ιδέα. Όλα κτίστηκαν γύρω από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τεραστία γήπεδα, υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, τρελά έξοδα. Για ποιόν λόγο; Μα φυσικά για την βιτρίνα. Σας προκαλώ ανοικτά να δείτε που κάνει προπόνηση το πλέον ιστορικό σωματείο της Αθήνας, ο Εθνικός Αθηνών. Μια βόλτα μέχρι το Καλλιμάρμαρο απέναντι θα σας πείσει. Προκαλώ τους υπευθύνους να μας πουν πόσα ανοικτά γήπεδα έχει ο Δήμος Νέας Σμύρνης, έτσι ώστε να μπορεί ο μπαμπάς να πάρει το παιδάκι του να πάει να παίξουν. Μην κουράζεστε, ένα δίπλα στην Αγία Παρασκευή επί της Ελευθερίου Βενιζέλου, διαστάσεων 5μέτρα επί 4 με σπασμένα ταμπλό και στη μέση τοποθετημένο ένα μεγάλο container εδώ και χρόνια. Αλλά είπαμε η Νέα Σμύρνη έχει τον Πανιώνιο.Το κόσμημα της Αρτάκης εκεί που μεγάλωσα και ξέρω καλά την κάθε σπιθαμή του γηπέδου και με όνειρο να παίξω κάποια στιγμή εκεί σε ένα Ευρωπαϊκό αγώνα του κύπελλου korac, όπως και έγινε. Korac; Μα καλά πόσο παλιός είμαι; Ακόμα εκεί παίζει ο Πανιώνιος ε; Κατά τ’ άλλα ο κύριος Λιάνης μας ενημέρωσε περιχαρής ότι κατάφερε να φτιάξει άπειρα κλειστά. Για ποιον; Και λειτουργούν; Εεε αφεντικό, στάζει εδώ μέσα και δεν υπάρχουν λεφτά για να ανάψουν το boiler να κάνουμε μπάνιο. Δεν μπορώ να πληρώνω εκτός από το tape μου, τα παπούτσια μου και το πετρέλαιο. Έλεος!
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ «ΟΙ ΡΟΥΦΙΑΝΟΙ ΤΟΥ ΜΠΑΣΚΕΤ» Κάποια στιγμή καθόμουν με έναν φίλο μου και αναπολούσαμε παλιές μπασκετικές στιγμές. Ομολογώ ότι χάσαμε το μέτρημα στα πόσα παιδιά γνωρίζαμε που έπαιξαν για λίγο μπάσκετ και μετά εξαφανίστηκαν. Χάσαμε το μέτρημα στους πόσους περίεργους τύπους γνωρίσαμε που το έπαιζαν προπονητές Άλλοι όντας φύλακες-υπεύθυνοι γηπέδων, άλλοι λιγούρια που έκαναν μια αρπακτή για λίγο διάστημα και μετά εξαφανιζόντουσαν για λίγα λεφτά και έσπαγαν τα νεύρα των αθλητών με τις εμμονές τους και επειδή έβαζαν να παίζει ο άσχετος που είχαν φέρει αυτοί. Όλοι με ύφος χιλίων καρδιναλίων και με έπαρση του στυλ «εγώ ξέρω κι εσύ όχι» σε έκαναν να φεύγεις άρρωστος από το γήπεδο. Ακόμα θυμάμαι σε μια από τις μεγαλύτερες παραστάσεις τις καριέρας μου να βάζω εγώ 49 και ο φίλος μου ο Βασίλης 52 και στο επόμενο μάτς δεν παίξαμε και οι δύο. Ακόμα θυμάμαι κάποιον απίθανο παράγοντα τραυλό να προσπαθεί να με πείσει ότι δεν σουτάρω καλά και δεν είμαι γυμνασμένος αρκετά, άρα δεν κάνω για την ομάδα, αλλά τι ικανοποίηση όταν η τύχη τα έφερε έτσι να είμαι εγώ ο αντίπαλος που θα βάλει 44 πόντους και θα τους ρίξει κατηγορία στο τελευταίο ματς της χρονιάς με buzzer beater από τα 8 μέτρα. Θα έφταιγαν μάλλον οι τεχνικές οδηγίες του μεγάλου Στέλιου Βασιλειάδη στο TIME OUT στα 5 δευτερόλεπτα πριν τη λήξη: -«ΠΑΜΕ ΓΕΡΑ ΣΑΝ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ ΠΑΜΕ ΠΑΛΙΚΑΡΙΑ ΜΟΥ, ΑΠΑΝΩ ΤΟΥΣ ΦΑΤΕ ΤΟΥΣ» -Μα coach χάνουμε 2 πόντους και παίζουμε την κατηγορία, του είπα -Πάρτην αγόρι μου και μπουμπούνατην, εσυ ξέρεις καλύτερα Κάποιος άλλος επίσης μεγάλος μου είχε μιλήσει στα 5” για σουτ….
Στα χρόνια που πέρασαν γνώρισα αναρίθμητους ρουφιάνους που στο έπαιζαν φίλοι μπροστά σου και από πίσω σε έθαβαν. Παίχτες που παίζανε σε άλλη θέση να λένε για σένα ό,τι τους έρθει στο κεφάλι για να πάρουν μια θέση στην ομάδα. Ειδικούς-προπονητολόγους που δεν έχουν ακουμπήσει μπάλα στη ζωή τους. Παράγοντες που εξαφανιζόντουσαν και χρωστάνε σε όποιον ξέρει το όνομα τους. Ανθρώπους ακατάλληλους για να εκτελούν το επάγγελμα του παιδαγωγού-προπονητή γιατί -ναι- ο προπονητής είναι παιδαγωγός πάνω απ’ όλα. Ο Κωστάκης ο Μήτρογλου είναι αναμφίβολα ένα τεράστιο ταλέντο. Δηλώνω υπεύθυνα σαν βετεράνος αθλητής, ότι δεν φταίει ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του, άλλα η αδυναμία-εμμονές των δύο κυρίων Βαλβέρδε-Σάντος να χρησιμοποιήσουν όσο μπορούν καλύτερα τις δυνατότητες του. Μάλλον πότε δεν τα πήγα καλά με τους εμπειρικούς αντιγραφείς της Ιωαννίδειου Σχολής που βρίζουν τους πάντες, πετάνε μπουκάλια στους παίκτες για να πάρουν τα 500 euro που τους δίνει ο εκάστοτε πρόεδρος για να παριστάνουν τους προπονητές. Είναι απλά ακατάλληλοι. Αν λοιπόν έγραφα κάποτε βιβλίο με τις αναρίθμητες ιστορίες που έζησα επί 28 συναπτά έτη, σίγουρα θα έβαζα τίτλο «οι ρουφιανοι του μπάσκετ». Αυτά δεν είναι άλλωστε τα δύο εθνικά μας σπόρ;
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ FIGHT CLUB Αποτελεί ιεροτελεστία μετά από μια προπόνηση που τελειώνει γύρω στις 22:30-23:00 να μπαίνεις στο αυτοκίνητο σου και να ακούς στους 94.6 αυτούς τους μικρούς θεούληδες να λοιδωρούν τα κακώς κείμενα της σύγχρονης αθλητικής πραγματικότητας. Ήσασταν για πολλά χρόνια η χαρούμενη στιγμή της ημέρας που τελείωνε, το γέλιο για μένα και για κάθε συμπαίκτη μετά τα μπινελίκια κα την κούραση της προπόνησης. Είμαστε πολλοί… KEEP GOING…
SOUTARE KAI ESY NA SOUTARW KAI EGW NA SOUTAROUME OLOI
Υ.Γ. Το τελευταίο μου σούτ της καριέρας μου ήταν πίσω από το κέντρο στη λήξη του αγώνα και ήταν εύστοχο. Μετά απ’ αυτό το basket για μένα είχε τελειώσε
Όταν πάει να πέσει το κινητο όλοι ανακαλύπτουμε τον νίντζα που κρύβεται μέσα μας…